Opleidingsland en handelshuis
Nederland is een opleidingsland en Nederlandse clubs (ook Feyenoord, PSV, Ajax en AZ) zijn eigenlijk een soort veredelde handelshuizen. Juist bij Feyenoord is dat besef veel te laat gekomen. Decennia lang kende Feyenoord een negatieve transferbalans en bungelde het op beschamende wijze onderaan de lijst van Nederlandse clubs in dat opzicht. Het is één van de hoofdredenen dat Feyenoord (in de beginjaren zeventig de rijkste voetbalclub van Europa) altijd een chronisch gebrek aan financiële middelen heeft gehad. Dieptepunten in de laatste 20 jaar waren de seizoenen 2008/2009, 2010/2011, 2013/2014 en 2020/2021 toen er geen euro binnenkwam uit verkopen.
Feit is, dat clubs als PSV, Ajax en AZ hun spelers door de jaren heen voor veel meer geld verkochten dan Feyenoord. In het Feyenoordlijstje met topverkopen in de periode 2002 tot 2022 staan opvallend veel zelf opgeleide spelers, zoals Karsdorp, Kongolo, Clasie, Drenthe, Vilhena, De Vrij, Martins Indi, Wijnaldum, Janmaat en Fer. Verder brachten alleen externe aankopen als Sinisterra, Kuijt, Pelle, St. Juste en Berghuis meer dan 5 miljoen euro op. Het is ronduit ontluisterend om te zien hoeveel spelers na het succesjaar 2001/2002 (UEFA-cupwinst) het Feyenoordshirt mochten dragen, die met recht het predikaat "middelmaat" of "dertien-in-een-dozijn-voetballer" opgespeld kregen.
Inkomstenomslag in 2022
Pas sinds 2022 weet de club echt geld te verdienen met transferverkopen en dat kan niet los worden gezien van de aanwezigheid van het duo Frank Arnesen/Arne Slot en de professionaliseringsslag die zij hebben doorgevoerd. De sportieve successen die werden behaald, waren een uitvloeisel van die aanpak, maar zeker ook door spelers in sneltreinvaart beter te maken op het veld, waardoor hun transferwaarde spectaculair steeg. Opmerkelijk feit sinds 2021 is ook dat Feyenoord een aantal uitstekend gescoute spelers binnenhaalde voor relatief weinig geld, die enkele jaren later voor veel geld konden worden verkocht. Ook nu weer leverde een aantal zelf opgeleide spelers serieus geld op (Kokcu, Geertruida, Milambo, Malacia en Hartman). Waar Slot terecht wordt bewierookt voor alles wat hij in Feyenoorddienst heeft gedaan, is het wel bijzonder om te zien dat een drietal dure binnenkomende transfers in 2023 met zijn goedkeuring (Zerrouki, Ivanušec en Ueda) bijna het predikaat "miskoop" kreeg. Bijna, omdat Ueda zijn hoge transfersom in 2025 toch zo zachtjes aan begint waar te maken.
Terug naar de eigen jeugd. De huidige Feyenoordselectie kent onder Van Persie met spelers als Timber, Bijlow, Nieuwkoop, Read, Sauer, Slory en Sliti een aantal spelers die zijn voortgekomen uit Varkenoord, maar het houdt bepaald nog niet over. Wanneer we inzoomen op de Feyenoord Academy valt op dat van de lichting 2003-2006 eigenlijk alleen Read, Slory, Sliti, Sauer en Plug de stap wisten te maken naar de Feyenoordselectie. Mogelijk dat Delianidis (talentvolle spits die in 2025 overkwam van PEC Zwolle), Van Persie jr., Ringeling en enkele keepers ook nog kunnen aanhaken binnen twee jaar. Voor de ook nog jonge Valente en Diarra geldt dat zij al deel uitmaken van de Feyenoordselectie, maar van buiten zijn aangetrokken en datzelfde is van toepassing op keeper Andreev, maar die is uitgeleend. 'Verhuurd' is ook de status van toptalent Zechiël, die zijn laatste ontwikkelstap buiten Feyenoord zet bij FC Utrecht.
In 2014 won de Feyenoord Academy voor de vijfde keer op rij de titel "beste voetbaljeugdopleiding van Nederland". Sinds die tijd heeft AZ, met in zijn kielzog Ajax en PSV, dat stokje overgenomen. Toch gaat het de laatste jaren weer heel erg goed op Varkenoord tot Onder 17 jaar en behalen de Feyenoord jeugdteams titel na titel. Problematisch is wel dat Feyenoord de opgebouwde voorsprong steeds in de hoogste jeugdcategorieën verliest, dus hebben andere clubs dat gedeelte beter voor elkaar. Dat kan worden veroorzaakt doordat Feyenoord, helaas, geen Jong-team heeft rondlopen in de KKD. Het kan ook komen doordat Feyenoord niet de juiste trainersstaf en begeleiding heeft staan op die teams. Het gebeurt in Rotterdam-Zuid te vaak dat de ontwikkeling van toptalenten in de laatste fase naar het eerste elftal stagneert, met alle gevolgen van dien.
Goud in handen, maar komt dit tot wasdom?
Feyenoord is nooit de club geweest van de toekomstvisie, de lange termijn en de vergezichten. Toch zou de club er goed aan doen om een doortimmerd plan te maken voor de toptalenten met eerste elftalpotentie uit de geboortejaren 2007 en 2008. Feyenoord moet de kans zo groot mogelijk maken dat die spelers zich op korte termijn aandienen als selectiespeler van Feyenoord 1. Dit als vingeroefening voor de talenten uit 2009 en 2010, waar halsreikend naar wordt uitgekeken in De Kuip. Meer dan een elftal aan zogenaamde toppotentials bevindt zich in deze lichtingen. Het is aan Feyenoord om te zorgen dat zij zich de komende jaren onder de beste omstandigheden kunnen doorontwikkelen tot voetballers die klaar zijn om vanaf 2027 de stap naar Feyenoord 1 te maken. Feyenoord heeft goud in handen, maar dan zal het wel onder leiding van een uitstekende Technisch Directeur (type Max Huiberts), de best mogelijke "Head of Academy" (mogelijk is Zeb Jacobs dat wel) en enkele topjeugdtrainers (zijn Davey vd Berg en Pascal Bosschaart de juiste mensen op deze plekken?) iedere dag opnieuw een topprestatie moeten leveren om deze generatie de volgende noodzakelijke stappen te laten zetten. Alleen dan mag je zeggen dat er op Varkenoord over de hele linie een echt topsportklimaat heerst.
Over welke toptalenten hebben we het dan
Doel: Bleken Norda (2009), Haksteeg (2006), Ka (2006), Van Bennekom (2009)
RB: Read (2006), Wilbrenninck-Van Cuilenborg (2009)
RCV: Kraaijeveld (2007), Ringeling (2006), El Ouansaidi (2007), Plantinga (2009)
LCV: Roovers (2008), D. Slory (2008), Pieterse (2009), Plug (2005)
LB: Gardenier (2007), Sala (2009), Baks (2009)
RCM: Zechiël (2004), T. De Koning (2009), Faik (2009), Akkermans (2009)
LCM: El Harmouz (2007)
AM: Sauer (2005), Ouarghi (2008), van den Elshout (2007), Puati (2009), Grootfaam (2010)
RV: J. Slory (2005), Kalokoh (2010)
Spits: Delianidis (2006), Van Persie (2006), Neijenhuis (2008), Bout (2009)
LV: Zinhagel (2009), Sliti (2006), Peters (2007), J. Schaken (2009)
Wees inventief
Mede door besluiten uit het verleden speelt Feyenoord Onder 21 nog steeds geen KKD en ook geen Tweede divisie. Wees creatief en zorg dat dit team meer wedstrijden speelt met veel weerstand buiten de zwakke reguliere competitie om. Organiseer bijvoorbeeld in het najaar een wedstrijdenreeks van 8 duels op dinsdagavond tegen Tweede Divisie clubs (Katwijk, Rijnsburgse Boys, Quick Boys, AFC, Spakenburg, HHC Hardenberg, GVVV en De Treffers). Laat dit volgen door een wedstrijdenreeks (liefst uitduels in de stadions) in het voorjaar tegen Eerste Divisie clubs (ADO Den Haag, Willem ll, De Graafschap, RKC, Cambuur, FC Dordrecht, Roda JC en FC Den Bosch). Loof een mooi bonusbedrag uit voor de Tweede Divisie club die het beste resultaat behaalt tegen Feyenoord Onder 21 en doe hetzelfde voor de KKD-clubs. Laat Onder 19 gedurende het seizoen geregeld oefenen tegen leeftijdsgenoten van grote buitenlandse clubs met uiteenlopende speelstijlen (Engeland, Duitsland, Portugal, Frankrijk en Spanje). Door deze extra aandacht en weerstand, zullen spelers sneller groeien en wordt de stap naar Feyenoord 1 voor de topexponenten van deze lichtingen makkelijker te maken. Ook hier geldt dat de kosten voor de baat uit gaan.
Jelle